Çocukluk dönemi büyüme ve gelişmenin hızlı olduğu, yaşam boyu sürebilecek beslenme alışkanlıklarının büyük ölçüde oluştuğu dönemdir. Okul çocuklarının yetersiz, dengesiz veya aşırı beslenmesi sonucunda istenmeyen bazı sağlık sorunları ortaya çıkabilir:
• Yetersiz beslenme sonucu büyüme ve gelişmeleri geri kalır. Bu gerilik büyüme dönemi bitine kadar telafi edilemezse, yetişkinlik dönemine yansıyarak boyca kısa, zayıf bireyler olabilirler.
• Enfeksiyon hastalıkları sık ve ağır seyredebilir. Özellikle kız çocuklarında menstrüasyon döneminde (adet görme dönemi) etkisiyle demir yetersizliği anemisine (kansızlık) sık rastlanır
• Ergenlik döneminde kemik yoğunluğu en üst düzeye erişmektedir. Bu dönemde kalsiyumun yetersiz tüketimi, yetişkinlik döneminde görülen osteoporoz için bir risk faktörüdür.
• Dengesiz ve aşırı beslenme sonucu oluşan obezite, bu yüzyılın önemli bir sorunu olarak ortaya çıkmaktadır. Çocukluk dönemindeki obezite ileri yaşlara yansıyarak yüksek tansiyon, kan yağlarında artış, kalp-damar hastalıkları, şeker hastalığı gibi kronik hastalıklara zemin hazırlar.
Çocukların bazı besin öğesi gereksinimleri nedir?
- 7-9 yaş çocukta 26-38 gram protein
- 10-13 yaş çocukta 39-60 gram protein
- 10-15 yaş çocukta 600-700mg kalsiyum
- 7-10 yaş çocukta 800 mg fosfor
- 7-12 yaş çocukta 25 mg demir
- 10-12 yaş çocukta 75 mg C vitamini
- 7-10 yaş çocukta 1,2 mg B1 vitamini
- 7-10 yaş çocukta 16 mg B3 vitamini (niasin)
- 7-10 yaş çocukta 1,6 mg B6 vitamini
Bu dönemde çocukların beslenmesinde özellikle ebeveynlerin dikkat etmesi gerekenler nelerdir?
- Her öğünde 4 temel besin grubundan yiyeceklerin ( tahıl grubu, et grubu, süt grubu, sebze ve meyve grubu) tüketilmesine özen gösterilmelidir.
- Günde en az 2 su bardağı süt içme alışkanlığı edinilmelidir.
- Günde en az 5 porsiyon sebze ve meyve tüketmelidirler.
- Günde en az 8-10 bardak yaklaşık 2 litre su içme alışkanlığı edinilmesi önemlidir.
- Düzenli ve yeterli uyku ( 8-10 saat ) büyüme ve gelişmeyi artırır.
- Televizyon ve bilgisayar karşısında geçirilen zaman ebeveynler tarafından kısıtlanmalıdır.
- Çay, kahve, kolalı- gazlı içecekler yerine taze sıkılmış meyve suları, süt veya ayran tercih edilmelidir.
- Ara öğünler yetişkin bireylerde olduğu gibi okul çağındaki çocukları için de önemlidir. Ara öğünlerde şekerli, çikolatalı besinler yerine meyve ve sebze grubundan besinler tercih edilmelidir.
- Eller yemeklerden önce ve sonra yıkanmalı ve çocukların günde en az 2 kez diş fırçalama alışkanlığı edinmesi gerekmektedir.
- Güneşten yararlanmalarına özen gösterilerek yeterli D vitamini almaları sağlanmalıdır.
- Çocukların boy uzunlukları ve kiloları düzenli kontrollerle izlenmelidir.