Sağlıklı beslenmenin anahtarlarından biri posanın diyetimizde bol miktarlarda bulundurulmasıdır. Özellikle sebze ve meyveler, kurubaklagillerin bol tüketilmesi ile yaşlanma oranları düşer. Diyet posası (lif) enerjisi düşük olduğu için ve su çekici özelliğinden dolayı midenin geç boşalmasını sağlayarak doygunluk hissi verir.
Amerika’da yapılan bir çalışmada posa alımının günlük 10 -13 gr. artırılması ile kolon-rektum kanserinin %31 oranında azaltılabileceği bulunmuştur. Posa içeriği yüksek tahıl ve kurubaklagilleri çok tüketen toplumlarda kalp hastalıklarından ölümlerin düşük olduğu saptanmıştır. Diyette yüksek posanın yer almasıyla serum kolesterolünde % 5 oranında düşüşler gözlenmektedir. Posalı yiyeceklerin diyette artırılmasıyla, çiğneme ve dolayısıyla tükürük salgısının artışı, toplam besin alımının ise azalması söz konusu olmaktadır. Böylece kilo kontrolü sağlanabilmektedir. Yüksek posalı diyetlerle beslenen toplumlarda kalp hastalıkları, hemoroid, kolon kanseri, şeker hastalığı, obezite az görülmektedir.
Günlük ne kadar posa gereklidir?
Diyet posası için değişik yaş ve özel durumlara yönelik tüketim standardı henüz belirlenmemekle birlikte yetişkinler için günde 25 – 30 gram (diyetin her 1000 kcal için 10 – 13 gram) diyet posası önerilmektedir
Posa içeriği zengin besinler nelerdir?
Posa içeriği en yüksek doğal besin grubu kuru fasulye, nohut, mercimek gibi kurubaklagillerdir. Bunları badem, yerfıstığı, ceviz gibi yağlı tohumlar, kepeği ayrılmamış tahıl ürünleri, sebze ve meyveler izlemektedir. Soyulmadan yenilebilen sebze ve meyvelerin kabukları ile birlikte tüketilmesi önerilmektedir.
Ayrıca tam tahıllı gıdalar, düşük glisemik indeks değerine sahip olması nedeniyle kandaki şeker seviyesini yavaş yükseltip yavaş düşürür ve tokluk hissini artırır. İçeriğindeki çözünür diyet lifleri ise bağırsak hareketlerini düzenler, toksinlerin atılmasını sağlar, kolesterolü düşürür. Tüm bu özellikler ile tam tahıllı gıdalar kolon kanseri, diyabet, kalp damar hastalıkları ve insülin direncini azaltmaktadır.
Düşük posalı yiyecekler nelerdir?
- Şekerli kahvaltılık tahıllar
- Pirinç • Beyaz ekmek, beyaz un
- Kremalı bisküviler, beyaz un içeren bisküviler
- Beyaz undan yapılmış makarna, spagetti, lazanya
- Haşlanmış patates
- Soyulmuş meyveler
- Gevrekler, tatlılar, şekerlemeler, çikolata
Yüksek posalı yiyecekler nelerdir?
- Rafine edilmemiş kahvaltılık tahıllar, kahverengi pirinç
- Tam un ve tam undan yapılmış ekmek, kepek, çavdar, yulaf ekmeği
- Kepekli krakerler, kepekli bisküviler, kepekli galeta
- Tam undan yapılmış makarna, spagetti, lazanya
- Sebzeler, özellikle fasulye, bezelye, mısır, mercimek ve kurubaklagiller
- Tüm meyveler, taze soyulmamış konserve edilmiş, dondurulmuş meyveler, kuruyemişler (belli ölçülerde)
Günümüzde modern yaşam koşulları ile beraber, tüketilen posalı gıda oranı da azalmaktadır. Diyete yüksek posalı gıdaların eklenmesi, uzun dönemde sağlığımız için çok gereklidir. Posadan zengin besinleri günlük beslenme düzenine eklemeyi ihmal etmeyin.